Các loại máy bơm và nguyên lý hoạt động(cơ bản)

Steve Hoang
7 min readNov 28, 2019

--

Pumps type

Có các loại máy bơm, dòng máy bơm cũng như nguyên lý hoạt động, đặc trưng nào mà bạn có thể kể được?
Bạn sẽ trả lời được câu hỏi, sau khi đọc xong bài này!

Bài viết gốc tại đây: https://thaikhuongpump.com/cac-loai-may-bom-co-ban/

Bạn có chắc mình đã hiểu về nguyên lý hoạt động của từng loại máy bơm chưa?

Cùng xem lại định nghĩa:
Máy bơm là một loại máy thủy lực, nhận năng lượng từ bên ngoài ( cơ năng, điện năng, thủy năng ..vv.. ) và truyền năng lượng cho dòng chất lỏng, nhờ vậy đưa chất lỏng lên một độ cao nhất định hoặc dịch chuyển chất lỏng theo hệ thống đường ống.

Nguyên lý hoạt động của bơm ly tâm
Nguyên lý hoạt động của bơm ly tâm

Trong khuôn khổ bài này, Thái Khương sẽ giúp bạn có được những hiểu biết khái quát nhất về các dòng máy bơm cũng như đặc trưng của chúng.

Thông thường, người ta chia máy bơm ra nhiều loại dựa vào những đặc điểm như: nguyên lý tác động của cánh bơm vào dòng nước, dạng năng lượng làm chạy máy bơm, kết cấu máy bơm, mục đích bơm, loại chất lỏng cần bơm …

Trong đó thường dùng đặc điểm thứ nhất để phân loại máy bơm; theo đặc điểm này máy bơm được chia làm hai nhóm: Bơm động họcBơm thể tích.

Bơm động học

Trong buồng công tác của máy bơm động học, chất lỏng được nhận năng lượng liên tục từ cánh bơm truyền cho nó suốt từ cửa vào đến cửa ra của bơm.

Loại máy bơm này gồm có những dòng bơm sau :

Dòng bơm cánh quạt (ly tâm, hướng trục, cánh chéo )

Đây là dòng bơm sử dụng các cánh quạt gắn trên bánh xe công tác ( BXCT ) truyền trực tiếp năng lượng lên chất lỏng(nguyên lý động lực học chất lưu) để đẩy chất lỏng dịch chuyển.

Cấu tạo điển hình của bơm ly tâm — Thái Khương Pump
Cấu tạo điển hình của bơm ly tâm — Thai Khuong Pump

> Đặc trưng: Loại bơm này thường có lưu lượng lớn, cột áp thấp ( trong bơm nước gọi cụ thể là cột nước ) và hiệu suất tương đối cao, do vậy thường được dùng trong nông nghiệp và các ngành cấp nước khác;

Bơm xoắn:

Chất lỏng qua các rãnh BXCT của máy bơm sẽ nhận được năng lượng để tạo dòng chảy xoắn và được đẩy khỏi cửa ra BXCT.

Loại máy bơm xoắn ốc — Thái Khương pump
Bơm xoắn ốc — Thái Khương pump

> Đặc trưng: Dạng máy bơm này chủ yếu trong công tác hút nước hố thấm, tiêu nước, cứu hỏa… ;

Bơm tia

Máy bơm tia — còn gọi là Jet pump — Thai Khuong Pump
Máy bơm tia — còn gọi là Jet pump — Thai Khuong Pump

Nguyên lý hoạt động: Dùng một dòng tia chất lỏng hoặc dòng khí bên ngoài có động năng lớn phun vào buồng công tác của bơm nhờ vậy hút và đẩy chất lỏng.

nguyên lý hoạt động của loại máy bơm tia
Nguyên lý hoạt động của bơm tia — Thái Khương Pump

>Đặc trưng: Loại bơm này ở Việt Nam thường được sử dụng để bơm lưu lượng nhỏ, hút nước giếng và dùng trong thi công;

Các loại máy bơm trên tàu thủy — Thái Khương Pump
Hệ thống bơm trên tàu thủy — Thái Khương Pump

Ở các quốc gia khác, loại bơm này còn thường được sử dụng cho tàu thủy (hệ thống bơm trên tàu chở dầu, khoang chứa nước dằn tàu, khoang máy.v.v.)

Bơm rung

nguyên lý hoạt động của loại máy bơm rung
Nguyên lý hoạt động của máy bơm rung

Nguyên lý hoạt động: Cơ cấu công tác của bơm này là pít tông-van giao động qua lại với tần số cao gây nên tác động rung cơ học lên dòng chất lỏng để hút đẩy chất lỏng.

> Đặc trưng: Loại bơm này có lưu lượng nhỏ, thường được dùng bơm nước giếng và giếng mỏ;

Bơm màng khí nén

nguyên lý hoạt động của loại máy bơm khí nén — Thai Khuong Pump
Bơm màng khí nén kiểu màng đôi — Một dạng tối ưu động năng từ khí nén của bơm màng

Nguyên lý hoạt động: Loại bơm này hoạt động nhờ vào nguồn động năng từ khí áp suất cao(khí nén) sau đó tác động đến màng bơm để đẩy nước cần bơm đi.

> Đặc trưng: Loại bơm này thường dùng để hút nước bẩn hoặc nước giếng có pha tạp chất hạt rắn.

Bơm nước va ( bơm Taran )

Lợi dụng hiện tượng nước va thủy lực để đưa nước lên cao.

> Đặc trưng: Loại bơm này bơm được lưu lượng nhỏ, thường được dùng cấp nưóc cho vùng nông thôn miền núi.

Dòng bơm thể tích

Nguyên lý làm việc(hoạt động) của loại bơm này là thay đổi có chu kỳ thể tích của buồng công tác truyền áp lực hút đẩy chất lỏng.

Bơm này có những loại sau:

Bơm piston (pít tông)

nguyên lý hoạt động của máy bơm pít tông loại chuyển động tịnh tiến ( Piston)
Bơm pít tông loại chuyển động tịnh tiến ( Piston)

Nguyên lý hoạt động: Pít tông chuyển động tịnh tiến qua lại có chu kỳ trong buồng công tác để hút và đẩy chất lỏng.

> Đặc trưng: Loại máy bơm này tạo được cột áp cao, lưu lượng nhỏ nên trong nông nghiệp ít dùng, thường được dùng trong máy móc công nghiệp;

Xem thêm: Bơm Piston dùng để làm gì? Có những loại bơm piston nào?

Bơm rotors

Đây là dạng bơm thường thấy trong công nghiệp, với các dòng và cấu tạo như dưới đây:

nguyên lý hoạt động của loại máy bơm bánh răng khác
Bơm bánh răng (một dạng của bơm rotors)
nguyên lý hoạt động của loại máy bơm bánh răng
Bơm bánh răng ăn khớp trong
nguyên lý hoạt động của loạimáy bơm cánh gạt
Bơm cánh gạt (vane pump
nguyên lý hoạt động của loại máy bơm trục vít
Bơm trục vít

Nguyên lý hoạt động: Dùng cơ cấu bánh răng hoặc bánh vít, cánh trượt đặt ở chu vi phần quay của bơm để đẩy chất lỏng.

Bơm này gồm có: bơm răng khía(bơm bánh răng), bơm pít tông quay, bơm tấm trượt, bơm vít, bơm pít tông quay, bơm chân không vòng nước …

> Đặc trưng: Các loại máy bơm rotors thường được ứng dụng nhiều trong công nghiệp

Ngoài ra còn có rất nhiều loại bơm và biến thể khác như:

Bơm ly tâm trục đứng, bơm ly tâm trục ngang, bơm ly tâm đa tầng cánh, bơm chìm, bơm hỏa tiễn,.v.v. sẽ được Thái Khương chia sẻ sâu hơn ở các bài tiếp, mọi người nhớ theo dõi!

Xem thêm về: Các thông số cơ bản của máy bơm và cách tính toán thông số máy bơm cho nhu cầu thực tế (cơ bản)

Tổ máy bơm và trạm bơm

Trong các tình huống đặc biệt, phục vụ các nhu cầu bơm với công suất cực lớn, hoặc liên tục thì các máy bơm, các động cơ kéo bơm và các thiết bị để truyền công suất từ động cơ đến máy bơm sẽ được tổ hợp lại thành “ tổ máy bơm “ hay “trạm bơm”

Tổ máy bơm có đặc trưng là được nối với các ống hút và ống đẩy tạo thành tổ hợp “ thiết bị bơm “. Trên ống hút và ống đẩy có thể trang bị khống chế điều chỉnh nó như: các van điều tiết, van một chiều, bệ lắp … và các dụng cụ đo như: chân không kế, áp kế, lưu lượng kế …

Một tổ hợp bơm nước điển hình — Ví dụ sử dụng máy bơm của hãng Caprari tại Việt Nam
Một tổ hợp bơm nước điển hình — Ví dụ sử dụng máy bơm của hãng Caprari tại Việt Nam

Trạm bơm là tập hợp các công trình và các thiết bị bơm tạo thành:

Hình ảnh một trạm bơm điển hình — Thai Khuong Pump
Hình ảnh một trạm bơm điển hình — Thai Khuong Pump

Trong trạm bơm thông thường bố trí một số thiết bị bơm với khả năng đóng mở theo yêu cầu về lưu lượng nước cần bơm.

Trạm bơm cũng có thể gồm chỉ một thiết bị bơm đơn lẻ đặt trên giá đỡ di động hoặc đặt trên phao có kèm theo thiết bị khởi động và điều chỉnh chế độ công tác của tổ máy bơm.

Trạm máy bơm được phân loại theo những đặc điểm, đặc trưng sau:

  • Theo công dụng của trạm
  • Theo lưu lượng
  • Theo vị trí bố trí tương đối so với nguồn lấy nước ( lấy nước bờ, lấy nước lòng sông, lấy nước kênh chính, trạm bơm cố định, trạm bơm di động )
  • Theo đặc điểm công trình ( lấy nước dưới sâu, lấy nước mặt, kết hợp hoặc không kết hợp giữa công trình lấy nước và tháo nước ) ..v.v..
Sơ đồ của một trạm bơm điển hình
Sơ đồ của một trạm bơm điển hình

Đối với trạm bơm trong trong lĩnh vực nông nghiệp lại có thể được chia ra những loại như:

Trạm bơm tưới, trạm bơm tiêu, trạm bơm cấp nước nông thôn, trạm bơm tiêu nước mưa, trạm bơm hạ mực nước ngầm, trạm bơm phục vụ chăn nuôi ..v.v..

Hy vọng những chia sẻ trên giúp ích cho các bạn có cái nhìn khái quát về các loại máy bơm.

Nếu vẫn đang băn khoăn về việc xác định hay phân loại máy bơm, hãy liên hệ ngay hoặc bình luận bên dưới để Thái Khương giải đáp giúp bạn.

Thái Khương Pumps luôn sẵn sàng lắng nghe để hỗ trợ bạn.

Bài viết này được thực hiện bởi phòng Marketing: https://skyquietly.com

Sign up to discover human stories that deepen your understanding of the world.

Free

Distraction-free reading. No ads.

Organize your knowledge with lists and highlights.

Tell your story. Find your audience.

Membership

Read member-only stories

Support writers you read most

Earn money for your writing

Listen to audio narrations

Read offline with the Medium app

--

--

No responses yet

Write a response